Gradina Martinići, Danilovgrad
Martinića Gradina nalazi se na jednom brežuljku, istočno do grada Spuža, uz rub doline rijeke Zete. U istorijskim izvorima se ne može pronaći nikakva veza sa ovim lokalitetom. Kao gradina u Martinicima javlja se tek u novijoj literaturi. Pretpostavlja se da je naselje osnovano u vrijeme seobe naroda odnosno dolaska Slovena na ovaj dio Balkana. U lokalnoj tradiciji pominje se kao mjesto u kome je rođen otac Stevana Nemanje. Postoji prihvaćena identifikacija Martinićke gradine sa gradom Lontodokla, koji Konstantin Porfirogenit pominje kao jedan od tri naseljena grada u Duklji. O teoriji da su ovo naselje, formirano samo na dva sata hoda od Duklje, osnovali njeni izbjegli stanovnici u vrijeme doseljavanja Slovena, svjedoče kapiteli u sekunardnoj funkciji bazisa ‐ nosača baldahina nad oltarom u crkvi na Martinićkoj gradini, koji su u svojoj primarnoj funkciji pripadali episkopsko bazilici u Doklei.
Pretpostavlja se da je naselje napušteno vrlo rano, već krajem XII vijeka. Otkrivena je veoma moćna fortifikaciona cjelina sa dvorom. U sjevernom dijelu gradine nalaze se ostaci velike trobrodne bazilike koja je reprezentativni sakralni objekat nastalo u periodu X ili XI vijeka. O tome svijedoči i postolje episkopskog prestola, a na pronađenim fragmentima ikonostasa postoje ostaci natpisa na latinskom jeziku u kojima se pominje arhangel Mihajlo (kome je crkva vjerovatno bila posvećena) odnosno, na grčkom jeziku, arhont Petar, koji je verovatno bio ktitor crkve.
Martinića Gradina je istorijski spomenik prvorazrednog značaja za početke crnogorske istorije i kulture.