Manastir Svetog Jovana Vladimira (Šin Đon), Elbasan
Jovan Vladimir je nastradao mučeničkom smrću 22. maja 1015. godine. Inicijalno, mošti su mu bile sahranjene u crkvi Prečista Krajinska, koja se nalazi u Krajini, u Crnoj Gori. Despot Mihail Komneni je odnio svečeve mošti u grad Drač 1215. godine, a 1381. knez Karlo Topija je sagradio manastir Jovana Vladimira u Elbasanu u koji je prenio mošti iz Drača. Kovčeg u kome su čuvane mošti Jovana Vladimira su opljačkali najamnici koji su se borili protiv Koze paše, seraskera manastira. Pljačkaši su otvorili svečev grob, uzeli srebrne ukrase i mošti Jovana Vladimira. Godinama kasnije, vjernici iz Elbasana su kupili mošti po cijeni od 700 pijastera.
Na prednjoj strani kovčega u kojem su mošti Jovana Vladimira sačuvane, ugravirano je pet scena iz svečevog života. Na pozadini kovčega je naslikano šest cvjetnih motiva. U unutrašnjem dijelu sanduka, naslikan je Jovan Vladimir. Na sanduku je natpis na vizantijskom grčkom: „Radujte se dobronamjernim ljudima iz Drača i Tribala, dok bogoslužite svetim moštima.“
Njemačka vojska je zapalila manastir 1944 godine, ikonostas je uništen i mali dio se čuva u Nacionalnom Istorijskom Muzeju. Zahvaljujući kovčegu mošti su ostale sačuvane. Politička previranja dovela su do rušenja crkve 1967. godine i manastir Svetog Jovana Vladimira je pretvoren u vojnu jedinicu. To su bile godine najsurovijih šteta i manastir je gubio svoj identitet. U međuvremenu, relikvijar sa moštima sveca je premješten u Crkvu Svete Marije u Kala oblast u Elbasanu.
Istorijska posjeta
U manastiru Sveti Jovan Vladimir u Elbasanu u Junu 2019 prvi put je jedna crnogorska zvanična delegacija prisustvovala otvaranju kovčega sa moštima dukljanskog kneza Vladimira. U delegaciji su bili pomoćnik direktora Uprave za dijasporu mr Ivan Jovović, potpredsjednik Opštine Bar Radomir Novaković Cakan, šef kabineta predsjednika Opštine Ulcinj Vaso Radović, Milan Andrović iz barske porodice Androvića, koja vjekovima čuva krst Svetog Jovana Vladimira, a sa njima su u Elbasanu bili i povjerenici Matice crnogorske za Albaniju i Makedoniju Blagoje Zlatičanin i Miroslav Miro Orlandić.
Potpredsjednik Opštine Bar uručio je tom prilikom prigodan poklo mitropolitu Imzotu Andonu Merdanu i igumanu Irineju – monogragiju “Kult Svetog Vladimira Dukljanskog”.
“Kao Baranin, imao sam potrebu, čast i zadovoljstvo da prisustvujem svečanom činu otkrivanja mošti Svetog Jovana Vladimira u elbasanskom manastiru. Ne smijemo dozvoliti da istorija našeg naroda padne u zaborav, a moram reći da sam osjetio veliko zadovoljstvo što su i kod njih, kao i nama u Baru, različitosti bogatstvo, pa su pored pravoslavaca na procesiji 4. juna u manastiru bili i katolici i muslimani”, rekao je Novaković.
